Depopulacja. Uwarunkowania i konsekwencje
Redakcja naukowa: Józefina Hrynkiewicz, Grzegorz Ślusarz
Biblioteka Wiadomości Statystycznych, tom 68
Główny Urząd Statystyczny i Rządowa Rada Ludnościowa, Warszawa 2020
O książce
Depopulacja na terenach peryferyjnych – kraju, regionów czy gmin – to efekt migracji definitywnej. W jej wyniku zwiększa się potencjał demograficzny aglomeracji, natomiast dla rozwoju obszarów peryferyjnych charakteryzujących się dużymi deficytami skutki migracji młodego pokolenia są katastrofalne. Procesy depopulacji będą coraz silniej wpływać na struktury administracyjne państwa oraz na warunki życia mieszkańców na terenach wyludniających się. Co więcej, spadek liczby i zmiana struktury ludności w gminach przygranicznych może mieć daleko idące konsekwencje dla sfery bezpieczeństwa państwa, zwłaszcza że wschodnia granica Polski jest zewnętrzną granicą Unii Europejskiej.
Zahamowanie tendencji depopulacyjnych to warunek zrównoważonego rozwoju kraju. Bez utrzymania stabilizacji demograficznej w regionach, gminach oraz małych i średnich miastach nie jest możliwy trwały rozwój gospodarki. Polityka migracyjna ograniczona do łagodzenia deficytów na rynku pracy bez odniesienia do sytuacji demograficznej nie stanowi ochrony dla potencjału demograficznego. Konieczne jest stosowanie skuteczniejszych niż dotychczas instrumentów polityki rozwoju lokalnego i regionalnego, wspierających te środowiska, które w największym stopniu są zagrożone marginalizacją gospodarczą i społeczną.
Autorzy monografii, na którą składają się prace powstałe na podstawie referatów wygłoszonych podczas konferencji „Depopulacja. Uwarunkowania i konsekwencje”, zorganizowanej w Rzeszowie 11 lipca 2019 r. przez Uniwersytet Rzeszowski, Rządową Radę Ludnościową, Główny Urząd Statystyczny i Urząd Statystyczny w Rzeszowie, analizują uwarunkowania wyludnienia oraz przyczyny ekonomiczne, polityczne i społeczne, silnie wpływające na jego zakres i przebieg. Ukazują także skutki demograficzne depopulacji oraz problemy wynikające z systematycznego ubytku ludności w regionach, gminach i miastach.