Badania statystyczne metodą reprezentacyjną w krajach socjalistycznych
Opracowanie redakcyjne: Jan Kordos, Jolanta Pawłowska, Jadwiga Rybacka
Biblioteka Wiadomości Statystycznych, tom 14
Główny Urząd Statystyczny, Zakład Badań Statystyczno-Ekonomicznych, Warszawa 1971
O książce
Rosnące zapotrzebowanie na dane statystyczne na przełomie lat 60. i 70. XX w. oznaczało konieczność poszukiwania takich metod badawczych, które z jednej strony wymagałyby możliwie najmniejszego nakładu pracy, a z drugiej – dostarczyłyby prawidłowych i łatwych do dalszego wykorzystania informacji. Oba wymogi spełniała metoda reprezentacyjna, tańsza, a przy tym bardziej wiarygodna od badania pełnego (badanie małej próby jest łatwiejsze do dokładnego przygotowania i skontrolowania niż całej zbiorowości).
W związku z zaletami metody reprezentacyjnej Stała Komisja Statystyczna Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej (RWPG) powierzyła Polsce zbadanie w latach 1968–1970 możliwości stosowania tej metody w badaniach prowadzonych przez urzędy statystyczne. Temat podjęła Pracownia Metod Matematycznych Zakładu Badań Statystyczno-Ekonomicznych GUS, która rozesłała do urzędów statystycznych krajów RWPG i Jugosławii szczegółową ankietę na temat historii, metodologii, tematyki, organizacji i korzyści z badań z wykorzystaniem metody reprezentacyjnej w latach 1961–1968. Odpowiedzi na ankietę stanowiły podstawę tomu 14 serii Biblioteka Wiadomości Statystycznych Badania statystyczne metodą reprezentacyjną w krajach socjalistycznych.
W publikacji przedstawiono charakterystykę rozwoju zastosowań metody reprezentacyjnej do 1960 r. oraz szczegółowe opisy badań prowadzonych w latach 60., w tym takie kwestie, jak określanie liczebności próby, przygotowanie operatów losowania, schematy losowania, metody estymacji oraz analiza precyzji wyników w Bułgarii, Czechosłowacji, Jugosławii, Mongolii, NRD, Polsce, Rumunii, na Węgrzech i w Związku Radzieckim. Opracowaniem tomu zajęli się Jan Kordos, Jolanta Pawłowska i Jadwiga Rybacka.